مشکلات رفتاری فرزندان (لجاجت)

#1
چه كنيم فرزند طبيعي داشته باشيم؟ كودكان، انسان هايي بي تجربه و قابل ترحم هستند. گاهي براي سعادت خود راهي را در پيش مي گيرند و در اندك مدتي در مي يابند اين راهي است كه به بدبختي و تيره روزي او منجر مي شود. بدين منظور ضروري است به او كمك كنيم تا به چنين وضعي دچار نشود.
تاریخ انتشار : 1396/4/22 بازدید : 1366 منبع : خانواده و دشواريهاي رفتاري كودكان؛چگونه كودكان را تربيت كنيم؟ , قائمی علی؛كنت ونينگ
عوامل لجاجت در كودكان
حالت لجباري و لجاجت اختلال شايعي است كه ريشه درخانواده و نحوة برخورد پدر و مادر و همچنين محيط دارد. مهمترين عوامل لجاجت عبارتند از:

1- روش تربيتي نادرست:
در مواردي روش تربيتي پدر و مادر به گونه‌اي است كه فرزندان خود را افرادي پر مدعا، سلطه جو، آزارده و رنج آفرين بار مي‌آوردند. مهر و محبت‌شان دربارة فرزندان به گونه اي است كه بچه‌ها اين احساس را دارند كه پدر و مادر، كلفت و نوكر آنهايند و هر چه را كه بخواهند و طلب كنند بايد برآورده گردد. بديهي است چنين كودكاني، به هنگامي كه با منع‌هائي مواجه گردند با تمام قدرت در برابر آنها ايستاده و تلاش مي كنند به خواسته خود دست يابند حتي اگر از راه لجبازي و به ستوه آوردن والدين خود باشد.

2- محيط نامساعد:
 در مواردي كودك از وضع خانواده و زندگي ناراضي است. درگيريها و بگومگوهاي والدين و روابط خصمانه‌شان براي طفل غير قابل تحمل است. او قدرت و جرأت آن را ندارد كه به اين رابطه‌ها اعتراض كند و يا سخني به ميان آورد. ناگزير با سركشي و عصيان خويش و با بهانه‌گيري‌ها و لجبازي‌ها، خود را آرامش مي‌بخشد و هرگاه روابط خانوادگي مسالمت آميز گردد طفل احساس شادماني كرده و لجبازي‌هاي تعديل خواهد شد.

3- عجز والدين:
 روش تربيتي برخي از والدين بگونه‌اي است كه فرزندانشان مستبد و خودخواه بار مي‌آيند و پدر و مادر را كوچك مي انگارند‌، و بر سر آنها بلا و رنج وارد مي‌كنند. پدران و مادران ضعيف در برابر اين وقايع و جريانات بجاي اينكه موضعي شايسته اتخاذ كنند سر از عجز و لابه در مي‌آورند و يا از بخت بد خود شكايت كرده و به خود نفرين مي‌فرستند و اين خود سبب خواهد شد كه طفل بر جرأت و جسارت خود بيفزايد و نقطه ضعف آنها را بهتر و بيشتر بشناسد و بر عزم خود راسخ‌تر و در نتيجه مستبدتر گردد.

4- خشونت ها:
 همة ما پدران و مادراني را مي شناسيم كه در برخورد خود با كودكان خشونت مي ورزند، بدان خاطر كه آنها لوس و بي بند و بار نشوند. اين خشونت ها اگر به طور مكرر صورت گيرد، موجبات انحراف كودكان، از وضع عاديشان را فراهم آورده و زمينه را براي تشديد لجبازي شان مهيا مي سازد.

5- وضع مزاجي نامناسب:
 گاهي كودكان بدان خاطر سر از لجبازي و عصيان در مي‌آورند كه وضع مزاجي طبيعي و مناسبي ندارند. بررسي هاي علمي نشان مي دهد كه وضع مزاجي انسان ها مي تواند از عواملي باشد كه در رفتارها تأثير مي گذارد. جلوه هاي آن، در بيماري زيستي است مثلاً يبوست، انگلهاي معده اي، اختلالات گوارشي، دردهاي مداوم و جانكاه خود از عواملي هستند كه به نابساماني هاي رفتاري افراد دامن مي زند.

6- معاشرتهاي ناروا:
 در بدرفتاري و لجبازي كودكان عوامل بسياري مؤثرند، از جملة آنها دوستان نامناسب و بدآموزند. حالات و رفتار كودكان سرايت كننده اند، عواطف كودكان بر يكديگر اثر مي گذارند، خنده و گريه شان، شادي و غم شان، لجبازي و اطاعتشان. كودكاني كه با لجبازان معاشر و همدم باشد همان اخلاق و رفتار را فرا مي گيرد و عمل مي كند.

7- امر و نهي هاي مكرر:
 عامل بسياري از نافرمانيهاي كودكان خود پدر و مادر هستند زيرا به كودكان دستوراتي مي دهند كه كودك قادر به انجام آنها نيست. در نتيجه كودكان سر از مخالفت و عصيان در مي آورند و در صورت تنبيه، وضعشان بدتر مي شود و بهانه جويي هاشان زيادتر مي گردد.

8- ولادت فرزند جديد:
 گاهي لجاجت و لجبازي كودكان از زماني آغاز مي شود كه طفلي جديد در خانه به دنيا مي آيد و بخش مهمي از حمايت و محبت والدين را به خود اختصاص مي دهد. كودك زبان آن را ندارد كه از تبعيض والدين سخن به ميان آورد، به همين خاطر عقده هاي دروني خود را از طريق لجاجت و سركشي نشان مي دهد.

موارد ديگري هم براي لجاجت است مثل احساس سركوبي شديد تمايلات، ناكامي هاي متعدد، عدم ارضاي خواسته هاي نامشروع، خستگي مداوم و. . . كه شرح و بسط آن از حوصلة اين نوشتار خارج است.

اما چه كنيم فرزند طبيعي داشته باشيم؟ كودكان، انسان هايي بي تجربه و قابل ترحم هستند. گاهي براي سعادت خود راهي را در پيش مي گيرند و در اندك مدتي در مي يابند اين راهي است كه به بدبختي و تيره روزي او منجر مي شود. بدين منظور ضروري است به او كمك كنيم تا به چنين وضعي دچار نشود.

عوامل موثر در پيشگيري و درمان لجبازي كودكان
براي حل دشتواريهاي تربيتي و از جمله لجبازي آنها مي توان از موارد زير كمك گرفت:

1- تفهيم روش زندگي:
 اين نكته مهم و قابل ذكر است كه تدريجاً به كودك تفهيم كنيم چگونه زندگي كند از نظر اسلام اين والدين و مربيان كود كند كه بايد راه زندگي سالم را به كودك بياموزند و كودكان خود را به نحوي هدايت كنند كه قوانين را رعايت كنند پايه گذاري اين امر بايد از دوران خردسالي باشد تا در سنين بعدي دچار دشواري و مشكل نشوند.

هم چنين لازم است ارزش و قدر كودك به او تفهيم شود تا دريابد كه فرد مهمي است و حيف است كه سر از لجبازي و كج رفتاري در آورد و از اين طريق آبروي خود و ارزش شخصيت خويش را از بين ببرد. اگر كودك احساس كند كه مقام و موقعيت او در نزد شما فوق العاده است سعي خواهد كرد خود را بسازد و اصلاح كند.

آموزش روش بستن پاپیون رسمی (تصویری و گام به گام)
کودک از چند ماهگی حرف میزند؟ بایدها و نبایدها برای زودتر حرف زدن
آموزش خرید سهام اولیه (عرضه های اولیه) با کد بورسی و بدون کد بورسی
۲۰ نکته کاربردی برای انجام ورزش صبحگاهی شاد کودکانه
بهترین صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در بورس

2- تفهيم روش ثابت تربيتي والدين به کودک:
 اگر والدين و مربيان روش ثابت برخورد خود را عملاً و تدريجاً به كودك بفهمانند، طفل درمي يابد از اتخاذ چه شيوه هايي بايد خودداري كند و در برابر هر مسئله اي چگونه موضع بگيرد. در اين بين توجه به کودک در برابر نيازهاي منطقي و بي توجهي و بي اعتنايي در برابر خواسته هاي غير منطقي روش و منش مناسبي است که والدين مي توانند در برابر کودکان لجباز اتخاذ کنند.

3- ذكر سرگذشت ها:
 سرگذشت ها و داستانهاي آموزنده از زندگي افراد مختلف، و حتي داستانهاي مربوط به حيوانات براي مهار كردن لجبازيهاي كودك بسيار مهم و مؤثر است و اتفاقاً كودكان هم با تمام وجود به آن گوش فرا داده و سعي خواهند كرد خود را در قالب الگوهاي آن قرار دهند.

4- واگذاري مسئوليت ها:
 به كودك شخصيت مي‌دهد تا احساس ارزش كند و براي حفظ آن با تمام وجود با شما همكاري نمايد. يكي از شيوه هاي شخصيت دادن اين است كه مسئوليتي ولو كوچك را به آنها واگذار كنيد و با تشويق و ايجاد دلگرمي او را به انجام آن تشويق كنيد. كودكان در طريق انجام مسئوليت، راه و روش آقامنشي را در نظر مي گيرند و تا حدودي افرادي آرام، مطيع و با تعهد بار مي آيند. و از آثار آن، اين است كه از لجبازي هم دست مي كشند. [1]

5- تغيير سبک زندگی والدين:
 كنت ونينگ مي گويد: «پس از سال ها كار با كودكان و خانواده هاي آنان، بدين نتيجه رسيده ام كه بعضي مشكلات خاص والدين، در كمك به بهبود رفتار كودكان نافرمان ممانعت ايجاد مي كند»[2]

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1- چگونه فرزند نابغه داشته باشيم. محسن كاظمي، تهران: انتشارات مؤسسة فرزنداني سماء، 1382-

2- سفر پرماجراي كودك. پاول اس، كاپلان ترجمة: مهرداد فيروزبخت. تهران: انتشارات خدمات فرهنگي رسا، 1381

3- كودك از نظر وراثت و تربيت، محمد تقي فلسفي، تهران: انتشارات دفتر نشر فرهنگ اسلامي، 1378-

4- خانواده و دشواريهاي رفتاري كودكان، علي قائمي، تهران: انتشارات انجمن اوليا و مربيان بي تا.

5- چگونه كودكان را تربيت كنيم؟ كنت ونينگ، ترجمة: مهدي تهراني دوست، تهران: انتشارات سنا، 1382-

پی نوشت ها

[1] اقتباس از: قائمي، علي، خانواده و دشواريهاي رفتاري كودكان. تهران، انتشارات انجمن اوليا و مربيان، بي تا، ص127 تا 143.

[2] كنت ونينگ، چگونه كودكان را تربيت كنيم؟ ترجمه: مهدي تهراني دوست، تهران، انتشارات سنتا، چاپ اول، 1382، ص 13.


ارسال پست

بازگشت به “مشکلات رفتاری فرزندان ”

چه کسی حاضر است؟

کاربران حاضر در این انجمن: کاربر جدیدی وجود ندارد. و 14 مهمان

cron