چگونه خود باوری را در کودکان و نوجوانان پرورش دهیم

#1
 خودباوری یعنی ارزش و احترامی که فرد برای خود و شخصیت خود قائل است.
 گاه مشاهده می‌شود که واژه خودباوری و اعتماد به نفس به یک معنا به کار برده می‌شود، در حالی که اعتماد به نفس یعنی ایمان شخص به توانایی‌های ذاتی و استعدادهای بالقوه‌اش که شکوفا شدن این استعدادها، توانایی‌ها و خلاقیت‌ها از طریق برخورداری از احساس ارزشمندی و عزت‌نفس صورت می‌گیرد.
 خود (self) به‌عنوان هسته اصلی شخصیت، در روابط با دیگران و کنش متقابل اجتماعی شکل می‌گیرد و شخص به تصویری از خود، به تناسب خود دریافت شده دست می‌یابد و با قضاوت و ارزش گذاری نسبت به خود دریافتی، خودباوری خود را قوام می‌بخشد.
 بخش عظیمی از شخصیت فرد در سال‌های نخست زندگی شکل می‌گیرد. تحقیقات نشان می‌دهد، حدود ۸۵ درصد از شکل‌گیری شخصیت فرد تا سن ۶ سالگی است و در این میان خانواده نقش اساسی و اصلی‌ای در این زمینه ایفا می‌کند. در حقیقت ارزش و احترامی که والدین برای کودک خود قائل هستند، این نگرش را در کودک به وجود می‌آورند که وی به‌عنوان فردی شایسته، قابل احترام است. زمانی که فرد از واژه (من) استفاده می‌کند، باید بداند چه می‌خواهد و این واژه به چه چیزی دلالت می‌کند.
 در واقع وقتی واژه من بر زبان جاری می‌شود، فرد تمام اطلاعات را در مورد خود در یک واژه خلاصه می‌کند؛ اطلاعاتی چون علایق، سلایق، بیزاری‌ها، ترس‌ها و... .
 واژه من یعنی اینکه فرد به‌عنوان یک فرد متمایز از دیگران شناخته می‌شود.
 چارلز هورتون كولی، جامعه‌شناس بر این باور است كه كودک زمانی می‌تواند خود را بشناسد كه معنای ضمایر را در خودش احساس كند. این به آن معنا نیست كه بتواند این ضمایر را به‌طور لفظی به‌كار گیرد بلكه كافی است آن‌ها را به طریقی درک كند تا بتواند در روابط اجتماعی آنچه را متعلق به‌خود می‌داند، از متعلقات دیگران متمایز كند.
 محققان معتقدند برای کودک سه یا چهار ماهه به ظاهر فرق نمی‌کند که به وسیله چه کسی تغذیه شود یا در آغوش کشیده شود اما به تدریج که رشد می‌کند، میان والدین و نزدیکان خود و دیگران تفاوت قائل می‌شود و با گریه و زاری از دوری آن‌ها ابراز نارضایتی می‌کند. در اینجا کودک توانسته میان دنیای ما و دنیای دیگران تمایز قائل شود؛ یعنی حس خودی و غریبه برای وی قابل فهم شده است و زمانی که کودک به این تمایز رسید و معنای تملک را دریافت کرد، متوجه می‌شود که به‌عنوان نمونه، این کتاب به پدرش و آن توپ به خواهرش تعلق دارد که این تفکیک نشانگر رشد خود است. در این میان است که باید والدین احساس ارزشمندی و اهمیت را به کودکان القا کنند.
 یکی از مهم‌ترین راه‌های پرورش خودباوری در کودک القاکردن این موضوع به وی است که کودک، خود توانایی ارزیابی رفتار خود و نتیجه‌گیری صحیح از آن را دارد و قادر است نکات منفی رفتار خود را اصلاح کند.
کودک و نوجوانی که از سوی والدین ارزشمند شمرده شود و با انجام کارهای صحیح محول‌شده، تشویق شود، در نتیجه از خودباوری بالایی برخوردار خواهد شد.
  
 
 دکتر روانشناس کودک خوب در تهران


ارسال پست

بازگشت به “روانشناسي”

چه کسی حاضر است؟

کاربران حاضر در این انجمن: کاربر جدیدی وجود ندارد. و 48 مهمان